پنبه ی مخملی

Pirhani Cog Zarif

در سالهای گذشته جمهوری اسلامی ایران در عرصه دیپلماسی در مواردی درست و مسلط عمل کرده است  و در مواردی نیزضعف ها ی قابل توجهی داشته است.  البته وجود فشارهای بین المللی از جمله تحریم ها را نمی توان بهیچوجه در این عرصه نادیده گرفت. اما در این مقاله سعی دارم به نقش دیپلمات های ایرانی در سالهای گذشته بپردازم. دستگاه دیپلماسی هر کشوری وظیفه دارد که به طور دقیق سیاست های کلان حکومت را در عرصه سیاست خارجه پیگیری کند و نقش سیاست گزاری این دستگاه بسیار کم رنگ است. به اعتقاد بنده علیرغم تمام محدودیت ها وموانع موجود بر سر راه وزارت امور خارجه، دیپلمات ها ی ما می توانستند نقش پر رنگ تری داشته باشند اگرچه نقش و تلاش برخی از دیپماتهای کشور را نمی توان به هیچ وجه نادیده گرفت .

در خیلی از موارد دیده شده است که اگر دیپلمات های ما از هنر ارتباطی قوی تری برخوردار بودند و با ظرافت بیشتری روابط دیپلماتیک سازنده تری ( حتی روابط دوستانه و شخصی ) را برقرار می کردند، فرصت های اقتصادی و سیاسی بیشتری را برای کشورمان ایجاد می نمودند. یک دیپلمات همانند یک شکارچی باید منتظر فرصت ها و افراد مناسب برای منافع کشور باشد. یک دیپلمات باید با صبر و حوصله تمامی کانالهای ارتباطی ممکن را بررسی کند و یک نقشه راه موثر ترسیم نماید. متاسفانه اگردیپلمات ها از توانایی ارتباطی مناسبی بر خوردار نباشند، به هیچ وجه نمی توانند وظیفه خود را به خوبی انجام دهند.

عدم تسلط کامل به زبان انگلیسی و یا زبان کشور محل ماموریت هم یکی از موضوعاتی است که برای دستگاه دیپلماسی ایجاد چالش میکند. متاسفانه درخیلی از موارد دیده می شود که درصد قابل توجهی از دیپلمات های وزارت امور خارجه حتی در جایگاه سفیر پس از طی سه سال اقامت در کشور محل ماموریت نمی توانند براحتی زبان آن کشور و حد اقل زبان انگلیسی را به خوبی صحبت کنند. علاوه بر این ، وردینگ مناسب و حرفه ای در مذاکرات و مصاحبه ها یک اصل مهم در دیپلماسی محسوب می شود.

البته به موارد دیگری از جمله تحلیل های سیاسی اشتباه توسط برخی از دیپلمات ها، عدم توجه به مطالعه و بررسی کافی کشور میزبان، عدم توجه به قوانین پوششی و بی توجهی به اولویت ها می توان اشاره کرد. به نظر میرسد که وزارت امور خارجه باید سرمایه گذاری جدی بر روی آموزش دیپلماتهای خود کند ولی متاسفانه در این امر موفق نبوده است واین خلا به راحتی قابل مشاهده است. پر واضح است که علوم شناختی نقش بسیار مهمی در این حیطه می تواند بازی کند و با یک برنامه جامع شناختی، میتوان خیلی از نواقص را برطرف کرد.